Με τις ώρες αναμονής για την συναυλία των Grave Digger επί Αθηναϊκού εδάφους να λιγοστεύουν, το Greekrebels.gr είχε την ευκαιρία να μιλήσει πρόσωπο με πρόσωπο με τον ηγέτη των Γερμανών metalheads, Chris Boltendahl. O ίδιος με καλή διάθεση και αγωνία για το show που θα ακολουθούσε μας μίλησε τόσο για τον καινούργιο δίσκο, όσο και για την επόμενη δουλειά τους που τώρα ετοιμάζεται, αλλά και για το δημοψήφισμα περί της ανεξαρτησίας της Σκωτίας, που όλοι ξέρουμε πόσο αγαπάει.
Chris, περάσανε 3 χρόνια από την τελευταία εμφάνιση των Grave Digger στην Αθήνα, πως νιώθεις που επέστρεψες;
Τέλεια. Δεν περιμέναμε να γυρίσουμε λόγω της οικονομικής κρίσης της Ελλάδας, αλλά νιώθουμε τέλεια. Αγαπάμε την Ελλάδα και κάθε φορά που ερχόμαστε εδώ είναι ευχαρίστησή μας.
Από τότε έχουν μεσολαβήσει 2 νέες κυκλοφορίες. Τι συνέβη στη μπάντα από το 2011; Πες μας για το νέο άλμπουμ ”Return Of The Reaper” και το feedback που λαμβάνετε από οπαδούς και Τύπο για αυτό.
Οι οπαδοί μας το εκτίμησαν δεόντως καθώς, σε σχέση με το προηγούμενο, επιστρέψαμε στις παλιές μας ρίζες κάτι που φαίνεται να προσδοκούσαν οι οπαδοί εδώ και πολύ καιρό.
Ποια θεωρείς πως είναι η διαφορά μεταξύ του προηγούμενου και του καινούργιου άλμπουμ;
Λιγότερα πλήκτρα στο καινούριο (γελάει). Επίσης ο ήχος στις κιθάρες είναι πιο metal, ενώ και τα κομμάτια πιο περίπλοκα, με χαρούμενα τραγούδια που σου μένουν στο μυαλό. Υπάρχει καλός συνδυασμός γρήγορων και αργών τραγουδιών και τραγουδιών με mid-tempo ρυθμό.
Προφανώς, αυτό σχετίζεται με τον τίτλο του άλμπουμ, ”Return Of The Reaper”.
Για εμάς ο Reaper είναι η μασκότ της μπάντας γενικότερα, που συμβολίζει όλα τα trademarks των Grave Digger. Όταν φτιάξαμε τη μπάντα στις αρχές του ’80 και μπήκαμε στο στούντιο να ηχογραφήσουμε, δεν σκεφτόμασταν, παίζαμε! Το ίδιο ισχύει και με το νέο άλμπουμ. Δε σκεφτόμαστε, παίζουμε. Και νομίζω πως αυτό το καταλαβαίνει κανείς, υπάρχει πολλή ενέργεια και δύναμη στο νέο άλμπουμ. Επομένως, για εμάς ήταν προσωπικό στοίχημα να επιτευχθή η επιστροφή του νεκροθάφτη (σσ: ”Return Of The Reaper”), γι’ αυτό και διαλέξαμε αυτόν τον τρόπο γραψίματος κομματιών σε αντίθεση με τα concept albums του παρελθόντος.
Αυτό σίγουρα φαίνεται. Στα παλιότερα albums, των τελευταίων 11 χρόνων πχ, βλέπαμε πως το κάθε κομμάτι αποτελούσε συνέχεια του προηγούμενου, ενώ στο νέο album κάθε κομμάτι είναι αυτοτελές. Αυτό έγινε εσκεμμένα ή απλώς ”έτυχε”;
Απλά έγινε. Έχουμε κάνει συνολικά στην καριέρα μας τόσα πολλά concept albums που από κάποιο σημείο ήταν δύσκολο να βρούμε θέματα για να ακολοθούν τα κομμάτια, ενώ τώρα γράφω τραγούδια με στίχους που έχω στο μυαλό μου, είτε με αστείους στίχους, είτε με καυστικούς και σοβαρούς στίχους, χωρίς να ακολουθώ αυστηρά κάποιο concept. Έτσι μας είναι πιο ευχάριστο να γράφουμε κομμάτια. Στα concept albums δεν ακολουθήσαμε αυτή τη διαδρομή, το ”Tunes Of War” έγινε τόσο δημοφιλές που όλοι ήθελαν να ακούσουν ένα δεύτερο ”Tunes Of War” και πιστέψαμε πως μπορούμε να γευτούμε επιτυχία μόνο μέσα από concept albums. Μετά το ”Clash Of The Gods” όμως είπαμε ”άντε γαμήσου, τώρα θα γράψουμε μουσική για τους Grave Digger και αν είναι επιτυχημένο καλώς, ειδάλλως δε μας νοιάζει καθόλου”.
Σχετικά με το νέο άλμπουμ, εσύ έγραψες όλους τους στίχους και ο Axel συνεισέφερε στη μουσική ή όλα τα μέλη συνεισέφεραν;
Όχι, τη μουσική τη γράψαμε εγώ, o Axel και ο Jens, ενώ τους στίχους τους έγραψα εγώ.
Οπότε ό,τι συμβαίνει εδώ μουσικά είναι δουλειά του Axel κυρίως, όπως και στα προηγούμενα 3 albums;
Ναι, έφερε αρκετές ιδέες για μουσική στη μπάντα και είναι αρκετά ταλαντούχος, ενώ πλέον ξέρει πως δουλεύω. Είμαστε αρκετά γρήγοροι και ήδη γράφουμε κομμάτια για το επόμενο album.
(Σοκαρισμένος) Αλήθεια; Και πότε λες να βγει;
Δεν ξέρω (γέλια)! Έχουμε αρκετή δημιουργικότητα, ενέργεια και πολλούς τίτλους κομματιών υπόψην πάντως.
Μου φαίνεστε όπως και στα μέσα του ’90, που κυκλοφορούσατε album σχεδόν κάθε χρόνο.
Νομίζω πως μπορούμε να κυκλοφορούμε δίσκο κάθε χρονιά, αλλά θα έλεγα πως το επόμενο θα κυκλοφορούσε το 2016.
Τώρα είστε στη μέση της περιοδείας. Τι άλλα shows σκοπεύετε να πραγματοποιήσετε;
Θα παίξουμε προς το παρόν σε Ελλάδα και Βουλγαρία και το Νοέμβριο θα παίξουμε σε Γερμανία και Ευρώπη, όπως Ιταλία, Ελβετία, Τσεχία κλπ. Το Γενάρη θα είμαστε στην κρουαζιέρα ‘70,000 Tons Of Metal’ ξανά και μετά θα σχεδιάσουμε περιοδεία για τη Ν. Αμερική, ενώ παράλληλα θα είμαστε κλεισμένοι για κάποια festivals. Mε το που τελειώσουμε, του χρόνου, θα είμαστε έτοιμοι. Έχω ήδη την ακριβής ιδέα για το cover του επόμενου album και θα συζητήσω με τα παιδιά για να βρούμε τον καλλιτέχνη που θα το διακοσμήσει.
Η ιδέα για το εξώφυλλο του νέου δίσκου πως ήρθε; Απλά την σκέφτηκες;
Συνήθως γράφω έναν κατάλογο με τις ιδέες μου, τις στέλνουμε στον άνθρωπό μας στην Ουγγαρία και αυτό ήταν. Ήταν σαν να φτιάχνουμε album, 9 μήνες σκεφτόμουν το εξώφυλλο.
Είναι ζωγραφισμένο στο χέρι;
Νομίζω πως είναι συνδυασμός κανονικής ζωγραφικής στο χέρι με ζωγραφική στον υπολογιστή. Αλλά ακολουθεί τις συμβουλές μου και μερικές φορές έχει τις δικές του ιδέες, τις οποίες συζητάμε. Εν τέλει μου στέλνει όλες του τις δουλειές και εγώ βάζω την τελική πινελιά.
Αυτή είναι η δεύτερη φορά που συνεργάζεσαι μαζί του; Ή μήπως η Τρίτη;
Όχι, η πρώτη ήταν στο ”The Last Supper”, συνεργαζόμαστε εδώ και 10 χρόνια.
Το οποίο ”The Last Supper” δεν ήταν και το πιο επιτυχημένο σας album… Από εκεί παίζετε κάνα τραγούδι;
Θα παίξουμε ένα στη Βουλγαρία, το ομώνυμο (γελάει). Στην Ελλάδα θα παίξουμε το ”Ellas, Ellas” και στη Βουλγαρία το ”The Last Supper”.
Έχετε μια τεράστια λίστα από τραγούδια στην setlist σας. Μερικές φορές κάποια albums παραλείπονται ολοσχερώς. Πόσο δύσκολο είναι για μια μπάντα να διαλέξει τραγούδια από μια λίστα τόσο μεγάλη όσο η δική σας;
Έχουμε πολλούς οπαδούς όμως και οι περισσότεροι θέλουν να ακούνε live κυρίως τα κλασσικά κομμάτια και μερικές φορές προσπαθούμε να τα χωρέσουμε όλα μέσα αλλά μετά βλέπουμε στις περιοδείες ότι λίγοι τα ξέρουν ή και κανέις. Εμείς όμως παίζουμε για όλο το κοινό και όχι για μεμονωμένα άτομα. Παίζουμε λοιπόν τα κομμάτια που πιστεύουμε ότι ταιριάζουν με την υπόλοιπη setlist. Πχ σήμερα θα παίξουμε το ”Wedding Day” από το ”The Reaper” που ταιριάζει με τα κομμάτια από τον νέο δίσκο.
Δεν θυμάμαι, πότε ήταν η τελευταία φορά που παίξατε κομμάτι από το album ”Rheingold”;
Παίζουμε χρόνια τώρα το ”Valhalla”, νομίζω στην Ελλάδα ήταν και η τελευταία φορά που το παίξαμε. Αυτή τη φορά όμως αντί αυτού είπαμε να παίξουμε άλλα κομμάτια, όπως το ”Killing Time”. Δεν είναι εύκολο να παίζεις 19-20 τραγούδια, γι’ αυτό δεν χωράνε και άλλα κομμάτια. Θέλουμε επίσης να παίξουμε κάποια τραγούδια από το ”The Clans Will Rise Again” και από το ”Clash Of The Gods” και συγκεκριμένα τα ”Ηome At Last” και ”Death Angel & The Grave Digger”. Το πρώτο εκ των δύο αυτών το αφιερώνω στην Ελλάδα ειδικά.
Χθες ήταν μια μεγάλη μέρα για τη Σκωτία και για την ανεξαρτησία της, την οποία ο λαός αρνήθηκε. Θα το υποστήριζες, μιας και έχετε γράψει και ένα album περι του θέματος;
Φυσικά, θα υποστήριζα την ανεξαρτησία της Σκωτίας. Από την άλλη όμως δεν ξέρω αν ήταν όντως καλή ιδέα, από οικονομική μεριά, η αποχώρηση της Σκωτίας από την υπόλοιπη Μ. Βρετανία. Είναι αντιπαράθεση καρδιάς-πορτοφολιού και οι περισσότεροι επέλεξαν το πορτοφόλι και όχι την καρδιά. Δεν μπορώ να γνωρίζω επακριβώς όμως μιας και δεν ζω στην Σκωτία, οπότε και μπορεί να ήταν όντως πολύ δύσκολο οικονομικά να αποκοπεί από την Αγγλία. Και εγώ έχω μια οικογένεια να ζήσω οπότε μάλλον και εγώ το πορτοφόλι θα διάλεγα, αν ήμουν όμως 85 χρονών όπως ο Sean Connery θα διάλεγα την καρδιά. Για τους νεότερους όμως ήταν μάλλον η σωστή επιλογή το να διαλέξουν το πορτοφόλι.
Από το ’84, όπου και αρχίσατε να δισκογραφείτε, μέχρι σήμερα, ποια θα έλεγες πως είναι τα 3 αγαπημένα σου albums;
Τα δικά μου 3 αγαπημένα είναι τα ”Heavy Metal Breakdown”, ”Excalibur” και ”Return Of The Reaper”.
Γιατί αυτά;
Αυτά τα 3 albums δείχνουν πλήρως την προσωπική μου άποψη για το τι εστί Grave Digger. Και κομμάτια τους παίζω live. Aπό το νέο album ειδικά τα κομμάτια που παίζω ζωντανά μοιάζει λες και τα έπαιξα 10 χρόνια πριν, έγιναν ήδη κλασσικά, κάτι που σημαίνει πολλά για μένα. Τα νέα κομμάτια ταιριάζουν με τα παλιότερα. Το πρώτο μας album ήταν κλασσικό, όπως και το ”Excalibur”, που μοιάζει με το νέο δίσκο λόγω του συνδυασμού κομματιών που έχει. Περισσότερα albums μου αρέσουν από τους Grave Digger, αλλά έχω μόνο 3 επιλογές.
Τι επιλέξατε για τις ηχογραφήσεις του νέου album;
Από το ”Heart Of Darkness” και μετά χρησιμοποιούμε τα ίδια studios, συγκεκριμένα τα Principal Studios και συμπληρώνουμε 20 χρόνια συνεργασίας μαζί τους. Είμαστε καλοί φίλοι, σαν μεγάλη οικογένεια, και επειδή ομάδα που κερδίζει, δεν αλλάζει, είμαστε τόσο καιρό τα ίδια άτομα στην συνεργασία αυτή και φυσικά εξελισσόμαστε από δίσκο σε δίσκο.
Πόσο δύσκολο ήταν για ένα μουσικό σαν εσένα να ξεκινήσει μια μπάντα πίσω στο ’84; Φέτος, εν έτη 2014, είσαι το μόνο μέλος που ακόμα συνεχίζει με την μπάντα από τότε.
Το καλύτερο κίνητρο είναι να βρεις την αγάπη στη μουσική που παίζεις. Εγώ το κάνω. Αν έπαιζα μουσική μόνο για τα λεφτά δε θα μπορούσα να ήμουν τόσο δημιουργικός. Για μένα, αυτή είναι η καλύτερη οδός για έναν μουσικό. Ζω από τη μουσική.
Οι άλλοι ζουν από τη μουσική επίσης, ή έχουν και άλλη δουλειά;
Ο μόνος που δουλεύει και εκτός μπάντας είναι ο Stefan. Είναι τυπογράφος. Ο Hans επίσης είναι πολυπράγμων. Δεν είναι heavy metal μουσικός. Είναι session μουσικός και εκτός των Grave Digger κάνει πολλά άλλα πράγματα. Του αρέσει το θέατρο, το πιάνο κλπ. Αλλά δε νομίζω να αντικατασταθεί με μόνιμο μέλος, δεν είναι και ο σημαντικότερος παράγοντας στη μπάντα εξάλλου.
H μπάντα ήταν πάντοτε εξάλλου 4 μέλη, με εξαίρεση το ”Ballads Of A Hangman” που ήσαστε έξι.
Ναι. Μετά ήμαστε και πάλι 4 όμως και μετά 5.
Τι επιφυλάσσει το μέλλον για τους Grave Digger;
Albums, albums albums και περιοδείες, περιοδείες, περιοδείες. Είμαστε δημιουργικοί και πεινασμένοι για μουσική. Όπως σου είπα ήδη ετοιμαζόμαστε για το επόμενο album, το εξώφυλλο το έχω έτοιμο στο μυαλό μου και έχουμε βρει περίπου και τον τίτλο του!
Όσοι έρθουν σήμερα να σας δουν (σ.σ: η συνέντευξη έγινε λίγη ώρα πριν το live των Grave Digger στην Αθήνα στις 19/9) τι να περιμένουν;
Θα δουν ένα ειλικρινές metal show από τους Grave Digger, ως συνήθως.
Chris, σε ευχαριστώ για το χρόνο σου. Κλείσε όπως θες, με κάποιο μήνυμα στους οπαδούς σου.
Αγαπώ την Ελλάδα και ελπίζω η οικονομική κρίση να περάσει σύντομα. Εύχομαι ό,τι καλύτερο στους φίλους μου εδώ.
Κωνσταντίνος Καραγεώργος
Απομαγνητοφώνηση: Θοδωρής Κρητικός
https://www.facebook.com/gravediggerofficial
http://www.grave-digger-clan.com
https://twitter.com/GRAVEDIGGERclan
Band Members:
Chris Boltendahl – Φωνητικά
Axel Ritt – Κιθάρες
Jens Becker – Μπάσο
Hans Peter Katzenburg – Πλήκτρα
Stefan Arnold – Τύμπανα
Discography:
Heavy Metal Breakdown, 1984
Witch Hunter, 1985
War Games, 1986
Stronger than Ever, 1987
The Reaper, 1993
Heart Of Darkness, 1995
Tunes Of War, 1996
Knights Of The Cross, 1998
Excalibur, 1999
The Grave Digger, 2001
Rheingold, 2003
The Last Supper, 2005
Liberty Or Death, 2007
Ballads Of A Hangman, 2009
The Clans Will Rise Again, 2010
Clash Οf Τhe Gods, 2012
Return Οf Τhe Reaper, 2014
