Τι συμβαίνει όταν τρεις μουσικοί αποφασίσουν να συνδυάσουν παραδοσιακή κρητική μουσική με metal, χωρίς μάλιστα τη χρήση κιθάρας; Babel Trio συμβαίνει και με τόσο ηλεκτρισμό που βγάζει το λαούτο, η εξάχορδη δε λείπει σε κανένα σημείο. Το εξαιρετικό τρίτο full–length τους “The Martyr” δεν πέρασε απαρατήρητο και η μπάντα συστήνεται.
Γεια σας παιδιά και συγχαρητήρια για την υπέροχη, διαφορετική μουσική πρόταση που φέρνετε. Πώς και πότε γεννήθηκε η ιδέα γι’ αυτό το τόσο ιδιαίτερο σχήμα; Βλέποντας ότι έχετε ένα video από το 2013 στο οποίο διασκευάζετε το υπερκλασικό “The Sound Of Silence”, αλλού το πηγαίνατε και αλλού σας βγήκε;
Trikalero: Γεια σου Γιώργο! Σ’ ευχαριστούμε πολύ για την ευκαιρία της συνέντευξης! Αρχικά, οι πειραματισμοί μας ξεκίνησαν από εμένα και τον Δημήτρη (σ.σ.: Σιδέρης, λαούτο) γύρω στα τέλη του 2011. Drums και λαούτο δηλαδή! Παίζαμε ατελείωτα πάνω σε riffs, μικρές φράσεις μέχρι και έτοιμες μικρές δομές και πάνω σε άλλες μελωδίες κυρίως παρμένες από παραδοσιακή μουσική. Κάπως έτσι προέκυψε και η διασκευή του κλασικού “The Sound Of Silence” των Simon & Garfunkel. Εκείνη την περίοδο λοιπόν, συνεργαζόμουν με ένα σχήμα της κρητικής μουσικής στο οποίο έτυχε μια φορά να παίξουμε μαζί με τον Μιχάλη (σ.σ.: Αυλωνίτη, μπάσο). Αμέσως πρότεινα στον Δημήτρη να δοκιμάσουμε να παίξουμε οι τρεις μας μιας και η παρουσία του μπάσου θα ολοκλήρωνε τον αρχικό στόχο μας ο οποίος ήτανε να δημιουργήσουμε μία μπάντα! Έτσι βρεθήκαμε οι τρεις μας, παίξαμε και αμέσως δέσαμε μουσικά.
Στην κριτική που έκανα για το τελευταίο σας album “The Martyr”, συσχέτισα το όνομά σας με τον πολυπολιτισμικό Πύργο της Βαβέλ. Έτσι κι εσείς, είστε μια τριάδα με διαφορετικές ρίζες και επιρροές που δημιουργούν αυτό το αποτέλεσμα. Υπέθεσα σωστά ή υπάρχει κάποια άλλη ερμηνεία από τη μεριά σας;
Δημήτρης: Σωστά το υπέθεσες! Όμως το όνομα προέκυψε από ένα μεσημεριανό υπνάκο… Είμασταν στη διαδικασία να βρούμε όνομα για την μπάντα μας, με αυτή τη βασανιστική σκέψη έγειρα στον καναπέ και με πήρε ο ύπνος, είδα λοιπόν ένα όνειρο με τον Πύργο της Βαβέλ από τον μεγάλο ζωγράφο Μπρέγκελ και αμέσως ξύπνησα και είπα «Βαβέλ». Ταίριαξε πολύ με τις διάφορες επιρροές και ρίζες των μελών της μπάντας αλλά και με τις διαφορετικές μουσικές αναφορές που διαχειριζόμαστε όταν παίζουμε. Δούλεψε δηλαδή το “sleep on it” που λένε οι Αμερικάνοι!
Ποιος είναι ο μάρτυρας στον τίτλο του album και τι συμβολίζει για εσάς;
Babel Trio: Πιστεύουμε ότι ο Μάρτυρας εκφράζει οποιοδήποτε άτομο νιώθει πως είναι ένας μάρτυρας της εποχής μας. Ο καθένας που μαρτυρά για τα πιστεύω του και τις ιδέες του κόντρα σε ένα μοντέλο απανθρωπισμού του ίδιου και της κοινωνίας του. Τόσο το όνομα του δίσκου όσο και οι ίδιοι οι τίτλοι των κομματιών μάς παραπέμπουν σε μία εξιστόρηση. Μιας ιστορίας για ένα πρόσωπο-σύμβολο που γεννιέται, ζει και πεθαίνει. Για έναν μάρτυρα που διώκεται επειδή υπερασπίζεται, ομολογεί, αποκηρύσσει, αρνείται να αποκηρύξει ή αρνείται να δεχτεί τα πιστεύω που του επιβάλλουν. Αρνείται να συμμορφωθεί με την κατάσταση, όπως αυτή σήμερα διαμορφώνεται, και είναι έτοιμος να τιμωρηθεί φτάνοντας μέχρι και στο θάνατο για να υπερασπιστεί τις πεποιθήσεις του, γινόμενος σύμβολο ηρωισμού και παράδειγμα προς μίμηση σε αυτούς τους δύσκολους και σκοτεινούς καιρούς.
Βλέπω ότι έχετε βγάλει ήδη τρεις κυκλοφορίες μέσα σε τρία χρόνια. Υπάρχει τόση έμπνευση μαζεμένη ή υπήρχαν ιδέες στο συρτάρι που τις βγάζετε σιγά σιγά προς τα έξω;
Babel Trio: Μπορούμε να πούμε πως παίζουν και τα δύο σενάρια! Έχουμε περάσει ατελείωτες ώρες σε jam πειραματιζόμενοι πάνω σε ιδέες. Κάποιες προϋπήρχαν και άλλες προέκυψαν στην πορεία της μπάντας. Για παράδειγμα, το “Karouzos Dialog” από τον πρώτο μας δίσκο είναι ένα κομμάτι που είχε γραμμένο ο Μιχάλης πολύ πριν γνωριστούμε και φτιάξουμε τους Babel Trio. Βέβαια αυτό διαμορφώθηκε όταν το πιάσαμε, με τα όργανα οι τρεις μας πλέον.
Μιλώντας για έμπνευση, ποιες είναι οι επιρροές του κάθε μέλους και πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι να συγχωνευθούν ώστε να δημιουργήσουν αυτό που ακούμε;
Δημήτρης: Έχουμε πολλαπλές επιρροές σαν μουσικοί και σαν επαγγελματίες, ο καθένας ξεχωριστά, ακόμα και αν δεν έχουμε ασχοληθεί με κάποια είδη έχουμε ακούσει πολλά και διαφορετικά είδη μουσικής και μας αρέσει η καλή μουσική απ’ όπου κι αν προέρχεται! Φαντάζομαι ότι είναι δύσκολο να κάνει κανείς ένα τέτοιο μείγμα αν δεν του προκύπτει ως ανάγκη, εμείς δεν δυσκολευόμαστε, ίσα ίσα μας βγαίνει φυσικά ως πηγή έμπνευσης, και έτσι δημιουργείται και αυτός ο κοινός μας «κώδικας», ο «μπαμπελικός».
Το πρώτο σας album “Roots Electrified” ήταν καθαρά ορχηστρικό. Γιατί αποφασίσατε να βάλετε και στίχους στις επόμενες δύο δουλειές σας;
Babel Trio: Το τραγούδι ως προσθήκη στην μπάντα ήταν μια ιδέα που είχαμε από την αρχή. Απλά τότε, ήταν μια περίοδος μουσικού πειραματισμού και αναζήτησης στην οποία δεν νιώσαμε απαραίτητη την παρουσία της φωνής, σε σχέση με το τότε υλικό. Βέβαια στον πρώτο δίσκο υπάρχει το “Karouzos Dialog” όπου έχουμε χρησιμοποιήσει την φωνή του ποιητή να απαγγέλει στίχους αν είμαστε μέσα στο νόημα της ερώτησης.
Αν δεν κάνω λάθος όμως, οι περισσότεροι στίχοι σας είναι από παραδοσιακά τραγούδια και όχι δικοί σας. Δεν πρέπει να είναι η αγαπημένη σας διαδικασία να γράφετε στίχους, έτσι;
Trikalero: Σωστά, οι περισσότεροι στίχοι είναι παρμένοι από παραδοσιακά τραγούδια, ριζίτικα αλλά και ποιήματα. Έχουμε αρκετές αναφορές στην παραδοσιακή μουσική και στο παραδοσιακό τραγούδι και είναι κάτι που θέλαμε εξ αρχής να κάνουμε. Αυτό συμβαίνει γιατί τα θέματα και οι ιδέες που θέλουμε να εκφράσουμε μέσα από την μουσική μας, αναδύονται μέσα από την αλληγορία των παραδοσιακών αυτών ποιημάτων. Κάποια κομμάτια μας επίσης βασίζονται σε διασκευές. Το “Liar World” για παράδειγμα είναι από το ριζίτικο τραγούδι “Ψεύτη Κόσμε”. Οι στίχοι είναι αυτούσιοι από το αυθεντικό. Κατά τα άλλα, εγώ προσωπικά δεν έχω κανένα ταλέντο στην στιχουργία. Είναι κι αυτός ένας λόγος σημαντικός! Από την άλλη, ο Δημήτρης για παράδειγμα έχει γράψει στίχους για κάποια κομμάτια μας και κάποιους έχει γράψει και ο πατέρας του.
Για ποιο λόγο έχετε όλους τους τίτλους στα αγγλικά; Υπάρχει ενδιαφέρον από το εξωτερικό για τη μουσική σας και προσφορές για συναυλίες;
Babel Trio: Ο ελληνικός στίχος είναι ένα στοιχείο ιδιαίτερο για κάποιον που δε γνωρίζει την γλώσσα και σίγουρα όχι και πολύ γνώριμο όταν αυτό μπλέκεται με ένα είδος μουσικής το οποίο έχει και κάποια γνώριμα χαρακτηριστικά. Πέρα απ’ αυτό, η μουσική μας όπως δείχνουν τα πράγματα γίνεται αποδεκτή και από αρκετό κοινό το οποίο δεν γνωρίζει την ελληνική γλώσσα. Η δεύτερη σε ακροατές χώρα μετά την Ελλάδα στο Spotify για παράδειγμα είναι οι Η.Π.Α.. Οι τίτλοι των κομματιών είναι μια μετάφραση των ελληνικών ονομάτων που θα δίναμε στα κομμάτια μας, προκειμένου να καταστεί δυνατό για το παγκόσμιο κοινό να συνδεθεί με την έννοια κάθε κομματιού, ώστε να ξεδιπλώσει την «ιστορία» και το νόημα που βρίσκεται πίσω απ’ αυτό.
Θα μου άρεσε να ακούσω τραγούδια όπως την “Πετροπέρδικα”, το “Χρυσό Φτερό”, το “Εδά Που Φεύγεις Ασκιανέ” ή το “Όλος Ο Κόσμος Θάλασσα” μέσα από το δικό σας πρίσμα. Δηλαδή τραγούδια που έχουν σαν κύριο όργανο το λαούτο ή το μαντολίνο. Υπάρχει κάτι τέτοιο στα μελλοντικά σας σχέδια;
Trikalero: Προς το παρόν δεν μας έχει περάσει από το μυαλό κάτι τέτοιο. Αυτό που μπορούμε να πούμε γι’ αυτά τα τραγούδια, πέρα από την “Πετροπέρδικα” που προέκυψε από την μελοποίηση ενός επικήδειου ποιήματος, είναι πως οι στίχοι τους μιλάνε για τον έρωτα και την αγάπη. Πραγματικές αξίες του ανθρώπου τις οποίες έχουμε ως υψηλά ιδανικά κι εμείς. Πέρα απ’ αυτό, και παρ’ ότι έχουμε γράψει κομμάτια που μιλάμε για αυτές τις αξίες, θεωρούμε ότι διανύουμε μία εποχή για την οποία θέτουμε άλλες προτεραιότητες σε σχέση με τον έρωτα κυρίως, όσον αφορά την καλλιτεχνική μας έκφραση. Διότι για να ευδοκιμήσουν αυτά τα δύο κυρίως, προ απαιτείται και ένα κλίμα συναισθηματικής σταθερότητας και ασφάλειας, άμεσα επηρεασμένο από τις κοινωνικοπολιτικές εξελίξεις. Ένα κλίμα το οποίο συνεχώς κατακρεουργείται από τα νέα πρότυπα του τρόπου ζωής που αναπτύσσονται τις τελευταίες δεκαετίες. Έτσι, νιώθουμε ότι δεν έχουμε το περιθώριο, το συναισθηματικό κυρίως, να ασχοληθούμε με τέτοιου είδους διασκευές, έχοντας γενικότερα στο μυαλό μου και την πεποίθηση ότι δεν θέλουμε να κάνουμε απλά διασκευές. Αυτό που θέλω να πω είναι αυτό που είχε γράψει εξ’ αρχής και ο Άκης Πάνου στο τραγούδι του “Θα Κλείσω τα Μάτια” με τους λογοκριμένους στίχους «τον έρωτα φαρμάκωσε η μιζέρια, κομμάτιασε η φτώχια την καρδιά, δεν ήρθανε για μας τα καλοκαίρια και έγινε η ζωή τόσο βαριά», θέλοντας να τονίσω πως για να ανθίσει ένα λουλούδι πρέπει να έχουμε και άνοιξη.
Τον Σεπτέμβρη του 2019 βγάλατε και το single “Orphan” για την γενοκτονία των Ποντίων. Υπάρχει γενικά η άποψη ότι Κρήτη και Πόντος μοιάζουν αρκετά. Συμφωνείτε σε αυτό και γιατί;
Δημήτρης: Υπάρχουν πολλά κοινά στοιχεία ανάμεσα στα δύο αυτά ιδιώματα, για παράδειγμα η λύρα ως κεντρικό όργανο και κάποιες μουσικές φόρμες και φρασεολογία που είναι πολύ κοντά όπως τα πυρρίχια, οι «πηδηχτοί» χοροί όπως λέμε στην Κρήτη. Επίσης θα έλεγε κανείς ότι μοιάζουμε στο ύφος, αυτό το αρχέγονο πράγμα που προσλαμβάνουμε όταν ακούμε τις μουσικές αυτές.
Μία απορία για τα εξώφυλλά σας. Στο “Roots Electrified” και το τέρμα ψυχεδελικό “The Island Of Cretal” υπάρχει ένα κρι-κρι, το οποίο απουσιάζει από το “The Martyr”. Κάποιο εσωτερικό αστείο;
Trikalero: Τα εξώφυλλα από τα δύο πρώτα albums ουσιαστικά είναι δύο τοπία, φανταστικά, μέσα από την «ματιά» του φίλου μας και γραφίστα Στέργιου Θεοδωρόπουλου (St. Theodor). Με το κρι-κρι θέλαμε να κάνουμε λίγο πιο αισθητή την Κρήτη σε αυτά τα εξώφυλλα. Μιας και το κρι-κρι έχει χρησιμοποιηθεί κι από άλλους με το ίδιο σκεπτικό. Κάτι σαν σήμα κατατεθέν! Το εξώφυλλο του “The Martyr”, του ιδίου, από την άλλη, είναι ένα πορτρέτο. Πιστεύω πως αν βάζαμε το κρι-κρι και σε αυτό το εξώφυλλο τότε θα ήταν αστείο.
Ένα από τα μεγάλα προβλήματα που αντιμετώπιζαν πάντα οι μπάντες από την επαρχία ήταν ότι δεν μπορούσαν να βρουν studio που να έχει την απαιτούμενη τεχνογνωσία για ηχογράφηση σκληρής μουσικής. Οι παραγωγές σας είναι όμως άψογες και έχουν γίνει όλες στο Ρέθυμνο. Έχει βελτιωθεί πλέον η κατάσταση;
Trikalero: Για την ακρίβεια έχουμε κάνει την παραγωγή του “The Island Of Cretal” στο Alzheimer Royal Hall στην Θεσσαλονίκη, με τον Τίτο Καριωτάκη και τον Χρήστο Χαρμπίλα, το single “Orphan” με τον Νίκο Κεφαλογιάννη στο Vasmaris Studio στο Ηράκλειο και τα “Roots Electrified” και “The Martyr” στο Ρέθυμνο με τον Αριστοτέλη Τέλη στο Headroom Studio. Νομίζω ότι πλέον το πρόβλημα αυτό δεν είναι τόσο συχνό. Εξαρτάται που εδρεύει και η κάθε μπάντα βέβαια. Εδώ στην Κρήτη υπάρχουν κάποια studios τα οποία είναι αξιόλογα και με τους τεχνικούς που τα απαρτίζουν, βγάζουν άρτιες παραγωγές οι οποίες «στέκονται» με αξιοπρέπεια στην μουσική βιομηχανία γενικότερα. Πιστεύουμε πως αν κάποιος έχει την κατάλληλη τεχνογνωσία και τον απαραίτητο εξοπλισμό, μπορεί να βγάλει έναν δίσκο ο οποίος να ανταποκρίνεται στο στυλ της εποχής. Σίγουρα η κατάσταση είναι βελτιωμένη γιατί μιλάμε και για έναν τομέα όπου η εξέλιξη του βασίζεται, σε ένα μεγάλο μέρος και στην ανάπτυξη της ίδιας της τεχνολογίας που τον περιγράφει.
Βλέποντας λίγο τη σελίδα σας στο Facebook, παρατηρώ πολλές συναυλίες σε διαφορετικά μέρη της Ελλάδας και αρκετές σε μικρές πόλεις. Τι ανταπόκριση υπάρχει από τον κόσμο σε αυτά τα μέρη και το κυριότερο, πώς αντιδρούν οι Κρητικοί σε αυτό που παρουσιάζετε; Υπάρχουν κάποια πολύ χαρακτηριστικά σκηνικά που να θυμάστε;
Δημήτρης: Το υλικό μας ενώ έχει λαούτο και ερχόμαστε από την Κρήτη, δεν θα λέγαμε ότι είναι «κρητικοκεντρικό», παρ’ όλο που αντλούμε αρκετό υλικό από την κρητική μουσική. Βλέπουμε λοιπόν κόσμο γενικά αλλά και κρητικούς να κάνουν headbanging τελικά με αυτό που ακούν παρόλο που μπορεί να είναι μία διασκευή ενός ριζίτικου ή ενός συρτού. Η ανταπόκριση που έχουμε εκτός Κρήτης μας ξαφνιάζει, είναι αρκετά ιδιαίτερο, το κοινό καταλαβαίνει ότι δεν θα ακούσει κάτι γνώριμο αλλά την ίδια στιγμή νιώθουμε ότι ο κόσμος το αντιλαμβάνεται σαν κάτι δικό του.
Στη μουσική σας δεν «φοβάστε» να τραβήξετε τις συνθέσεις με ελεγχόμενα τζαμαρίσματα, τα οποία δένουν άψογα στο σύνολο. Συνηθίζετε να κάνετε το ίδιο και στη σκηνή ή ακολουθείτε αυτά που έχετε γράψει στους δίσκους σας;
Babel Trio: Γενικά οι συναυλίες είναι μία κατάσταση αλληλεπίδρασης με το κοινό. Στην μουσική μας υπάρχουν αρκετά μέρη όπου ο αυτοσχεδιασμός υπερισχύει. Όταν παίζουμε ζωντανά αυτά τα μέρη είναι λίγο πιο ελεύθερα και δεν ακολουθούμε τον δίσκο πιστά, νότα – νότα. Μας αρέσει αυτό και δίνει και μια πιο ζωντανή αίσθηση της συναυλίας.
Συνεχίζοντας για τις συναυλίες, απόρησα για το πώς δεν λάβατε μέρος σε κάποιες από τις τελευταίες εκδόσεις γνωστών festivals του Νησιού, δηλαδή το Chania Rock και το Over The Wall. Υπήρξαν καθόλου επαφές για να παίξετε εκεί; Σκοπεύετε να κυνηγήσετε κάποιο από τα επόμενα, όταν με το καλό το επιτρέψουν οι καταστάσεις;
Babel Trio: Στα περισσότερα festivals οι επιλογή των μπαντών/καλλιτεχνών γίνεται από την διοργάνωση. Από την πλευρά μας προσπαθούμε να έρθουμε σε επαφή με τέτοια festivals και να δείξουμε την πρόθεση μας να παίξουμε σ’ αυτά σχεδόν από πάντα. Για παράδειγμα, στο Chania Rock Festival έχουμε λάβει μέρος και στον διαγωνισμό που κάνει ώστε μία μπάντα να ανοίξει το φεστιβάλ και μάλιστα δύο φορές. Δεν μαζέψαμε αρκετούς ψήφους έτσι ώστε να βγούμε πρώτοι! Την δεύτερη φορά είχαμε φτάσει πολύ κοντά στην πρώτη θέση. Ίσως την επόμενη να βγούμε πρώτοι! Το τελευταίο μεγάλο festival που συμμετείχαμε ήταν το Χαϊμαλίνα Festival στα Ανώγεια το 2018. Δεν θυμάμαι να έχουμε ξαναπαίξει σε τόσο μεγάλο κοινό. Ήταν μια πολύ έντονη εμπειρία, ευχάριστη και αξέχαστη.
Για εμάς που θέλουμε το φυσικό προϊόν, φαίνεται ότι υπάρχει διαθέσιμο για αγορά μόνο το “The Martyr” σε CD και βινύλιο. Με τα άλλα δύο τι γίνεται;
Babel Trio: Ευελπιστούμε πως όταν βγούμε από αυτή την κατάσταση θα εκτυπωθεί σιγά – σιγά και το “The Island Of Cretal” ξανά σε CD αλλά και για πρώτη φορά σε βινύλιο σύμφωνα και με την δισκογραφική μας εταιρία. Θα θέλαμε πάρα πολύ να κυκλοφορούν οι δίσκοι μας σε διάφορα formats αλλά δεν είναι πάντα αυτό εφικτό και απαραίτητα κάτι το οποίο ξεκινάει από την μπάντα. Ευελπιστούμε πως θα τα έχουμε αν όχι αυτό τον χρόνο, τότε τον επόμενο.
Μελλοντικά σχέδια για καινούρια μουσική ή συναυλίες όταν ξεμπερδέψουμε από αυτό το θέατρο του παραλόγου;
Babel Trio: Μιλώντας για το μέλλον, όσο μπορούμε να κάνουμε σχέδια λόγω της κατάστασης που επικρατεί με τον κορονοϊό, θα θέλαμε να κάνουμε μια περιοδεία στην Ελλάδα για το 2021 ώστε να παρουσιάσουμε ζωντανά το άλμπουμ μας σε όσες πόλεις είναι δυνατόν. Μας έχει λείψει αφάνταστα η ανθρώπινη επαφή με το κοινό και ανυπομονούμε για αυτές τις στιγμές. Θα θέλαμε επίσης να κάνουμε μια περιοδεία στην Ευρώπη στο άμεσο μέλλον. Η μουσική έμπνευση είναι πάντα παρούσα, οπότε είναι πολύ πιθανό να έχουμε ένα τέταρτο άλμπουμ τα επόμενα δύο χρόνια! Κάποια άλλα πράγματα που σκοπεύουμε να κάνουμε είναι να εκτυπώσουμε το “The Island Of Cretal” σε βινύλιο και τέλος να εκτυπώσουμε το “Roots Electrified” σε φυσική μορφή. Θέλουμε επίσης να ανανεώσουμε και το merchandise μας με μπλουζάκια Σύντομα θα κυκλοφορήσουμε ένα με το εξώφυλλο του “The Martyr”.
Αυτά από εμένα, ευχαριστώ πολύ για το χρόνο σας και εύχομαι τα καλύτερα για τη μπάντα. Ελπίζω να ανταμώσουμε σύντομα σε κάποιο συναυλιακό χώρο. Τα τελευταία λόγια ανήκουν σε εσάς.
Ευχαριστούμε και πάλι για την ευκαιρία να μιλήσουμε στο webzine σας! Με το καλό να ανταμώσουμε και από κοντά!
Συνέντευξη: Γιώργος Τερζάκης
Official Website
Facebook
Instagram
YouTube
Bandcamp
Band Members
Δημήτρης Σιδέρης – Ηλεκτρικό Λαούτο, Φωνητικά
Γιώργος Ζαμπακάς a.k.a. Trikalero – Τύμπανα
Μιχάλης Αυλωνίτης – Μπάσο
Discography
Roots Electrified, 2017
The Island Of Cretal, 2018
The Martyr, 2020
