Πρώτος ολοκληρωμένος δίσκος από τους Pandrador και ήταν τόσο αξιόλογος που με ώθησε στο να μιλήσω με τον Bartek Bardon, τον κιθαρίστα του σχήματος, ώστε να μου δώσει περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το νέο τους πόνημα.
Γεια σου Bartek! Θέλω να σε ευχαριστήσω που αφιέρωσες χρόνο για να απαντήσεις στις ερωτήσεις μας και να σας συγχαρώ για το “Ov Rituals, Ov Ancestors, Ov Destiny”. Τι κριτικές έχετε λάβει μέχρι τώρα;
Σε ευχαριστώ πολύ Νίκο, είναι χαρά μου να κάνουμε αυτή τη συνέντευξη! Οι κριτικές και τα σχόλια είναι αρκετά καλά, για μια μικρή μπάντα που μόλις κυκλοφόρησε το πρώτο της album. Υπάρχουν πολλές μπάντες που κάνουν το ντεμπούτο τους αυτές τις μέρες αλλά πολλές από αυτές αποτελούνται από μουσικούς με εμπειρία. Το μεγαλύτερο πλεονέκτημα μας, από τότε που ξεκινήσαμε να δουλεύουμε στην προώθηση του album, ήταν ότι ήμασταν μέρος της λίστας αναπαραγωγής της Nuclear Blast Records στο Spotify, μαζί με τους Vader, Decapitated, Kataklysm και άλλες μεγάλες μπάντες, που μας ενέπνευσαν να παίξουμε μουσική. Επίσης, δεν έχουμε πολλούς θαυμαστές αυτή τη στιγμή, κάτι που είναι κατανοητό αφού μόλις ξεκινήσαμε και δεν μπορούμε να κάνουμε συναυλίες λόγω της κατάστασης, αλλά όταν κάποιος μπει στη φιλοσοφία μας και ακούσει το album αρκετές φορές για να καταλάβει τι συμβαίνει, τότε αποκτούμε θαυμαστές αφιερωμένους στη μουσική μας όσο και εμείς. Και αυτό ακριβώς προσπαθούσαμε να πετύχουμε.
Μπορείς να μας δώσεις ένα μικρό βιογραφικό της μπάντας, για αυτούς που δεν σας γνωρίζουν στην Ελλάδα;
Όλα ξεκίνησαν με μια ιδέα του πρώην μπασίστα και στιχουργού μας Marcin Jagieła, για μια μπάντα με θέμα τη σκανδιναβική μυθολογία. Όταν ήρθα στο συγκρότημα ως κιθαρίστας το 2016, είχαμε πολλές συζητήσεις για το τι θα κάνουμε για τη μουσική μας και για το πώς θα έπρεπε να λειτουργούν όλα. Άρχισα να συνθέτω τραγούδια για το πρώτο demo που ονομάζεται “Ćmierć Baldura” (Πολωνικά για το “Death Of Baldur”) και στην πρώτη πρόβα γράψαμε το “Pandradr”. Μετά από μερικές συναυλίες, παίζοντας αυτό το τραγούδι μαζί με μερικά από τα παλιά πιο thrash/melodic κομμάτια, ανακαλύψαμε ότι ο κόσμος αντιδρούσε καλύτερα όταν παίζαμε το “Pandradr”. Έτσι, άρχισα να γράφω ένα άλλο τραγούδι βασισμένο στο ίδιο στυλ και με αυτόν τον τρόπο γεννήθηκε το “Baldr”. Μετά από κάποιες εμφανίσεις, ηχογραφήσαμε το πρώτο μας demo “Śmierć Baldura”. Λίγο μετά τις ηχογραφήσεις, αλλάξαμε τον τραγουδιστή μας και τη θέση του πήρε ο Bochen (Mateusz Bednarz). Το καλοκαίρι του 2018, ηχογραφήσαμε το “Ov Rituals, Ov Ancestors, Ov Destiny”.
Ποιος γράφει τη μουσική και τους στίχους και τι σας εμπνέει ;
Είμαι ο κύριος συνθέτης των τραγουδιών αλλά όταν δουλεύουμε μαζί με τον drummer μας, του δίνω την ευκαιρία να κάνει ό,τι θέλει στα τύμπανα. Φέρνει πάντα τα καλύτερα αποτελέσματα, ξέρει τα τύμπανα καλύτερα από ό,τι μπορώ να φανταστώ. Το ίδιο συμβαίνει με τον τραγουδιστή μας, μερικές φορές συζητάμε τι λειτουργεί καλύτερα στα τραγούδια, (ο Bochen είναι ο αγαπημένος μου τραγουδιστής death metal μετά τον David Vincent, χωρίς να αστειεύομαι!), οπότε ξέρει ακριβώς τι να κάνει με τη φωνή του. Ο κύριος στιχουργός ήταν πάντα ο Marcin, αλλά αφού έφυγε από το συγκρότημα μετά την κυκλοφορία του “Ov Rituals, Ov Ancestors, Ov Destiny”, δουλεύουμε τους στίχους μαζί με τον Mateusz και τον νέο μπασίστα μας Marek. Ο καθένας σκέφτεται διαφορετικά πράγματα, αλλά είμαι 99,999% σίγουρος ότι θα μείνουμε στη σκοτεινή, σκανδιναβική μυθολογία.
Τι σας έκανε να προσεγγίσετε τη Σκανδιναβική μυθολογία;
Οι Bathory φυσικά. Αλλά υπήρχε κάτι παράξενο στο διαμέρισμά μου στην πόλη Rzeszów, όταν έμενα εκεί. Είχα κάποια παράξενα όνειρα και όταν ξυπνούσα, τεράστια κοράκια καθόντουσαν στο μπαλκόνι μου. Σκέφτηκα ότι κάποιος ή κάτι προσπαθεί να μου πει κάτι, και άρχισα να μελετώ τη Σκανδιναβική μυθολογία λίγο περισσότερο.
Το εξώφυλλο του album τράβηξε πραγματικά την προσοχή μου, είναι πολύ μυστηριώδες. Ποιος είναι ο καλλιτέχνης πίσω από αυτό και ποια είναι η σημασία του;
Ευχαριστούμε! Δημιουργήθηκε από την Aleksandra Łata. Βρήκα τα έργα της στο Instagram και έμεινα έκπληκτος. Έστειλα κάποια από αυτά αμέσως στους υπόλοιπους και τους είπα πως πρέπει να μας κάνει οπωσδήποτε το εξώφυλλο του album. Επικοινωνήσαμε μαζί της, αρχίσαμε να δουλεύουμε και αμέσως ήξερε τι λειτουργεί καλύτερα στο στυλ της. Για να προσθέσουμε το κάτι περισσότερο, ο γραφίστας μας Eryk Ślęk το έκανε να φαίνεται ακόμα πιο άψυχο και σκοτεινό. Όσον αφορά το νόημα, νομίζω ότι πρέπει να ρωτήσω εσάς. Για παράδειγμα, αυτό που βλέπω εγώ είναι το τι θα απομείνει από μένα, όταν με καταναλώσουν οι ρίζες του Yggdrasil, αυτό ακριβώς προσπαθήσαμε να μοιραστούμε με τη μουσική μας. Όταν κοιτάξετε στα μάτια του Draugr, θα σας αναγκάσει να σκεφτείτε το μέλλον σας ή τι σας απομένει. Η έννοια αυτού του εξώφυλλου είναι πολύ προσωπική για κάθε άνθρωπο, δεν μπορώ να πω περισσότερα από όσα μπορώ να νιώσω.
Μπορείς να μας πεις λίγα λόγια για τη διαδικασία ηχογράφησης του “Ov Rituals, Ov Ancestors, Ov Destiny”; Η παραγωγή είναι καταπληκτική.
Όλα τα εύσημα πηγαίνουν στον Filip “Heinrich” Hałucha. Η εμπειρία του με τους Behemoth, Azarath, Decapitated, Deus Mortem και Vesania είναι κάτι που δεν περιγράφεται. Είναι πολύ δυνατός χαρακτήρας αλλά η δημιουργική του προσωπικότητα απλώς απορροφάτε από ό,τι κάνει. Χρειάστηκαν περίπου δύο εβδομάδες για να ηχογραφήσουμε τα πάντα. Ήμασταν πολύ καλά προετοιμασμένοι και όλα πήγαν πολύ καλά. Ο Heinrich έχει δει τις φιλοδοξίες μας και πόσο ψηλά στοχεύουμε με αυτό το album. Μετά την ηχογράφηση περιμέναμε μερικούς μήνες για τη μίξη, επειδή ο Heinrich είχε κάποια προσωπικά προβλήματα. Έτσι ξεκινήσαμε τη μίξη του δίσκου, σχεδόν 9 μήνες μετά την ηχογράφηση.
Είστε νέοι μουσικοί αλλά το συγκρότημα υπάρχει εδώ και πέντε χρόνια. Τι σας έκανε να επιλέξετε αυτό το στυλ μουσικής και ποιες μπάντες σε επηρέασαν σε αυτό;
Αυτά τα πέντε χρόνια είναι πολύ συμβολικά, στην πραγματικότητα αρχίσαμε να σοβαρεύουμε όταν κυκλοφορήσαμε το πρώτο μας demo. Αλλά ναι, είναι κάτι στο πολωνικό αίμα. Πάντα ονειρευόμουν να φτιάξω ένα album όπως οι παιδικοί μου ήρωες από πολωνικά συγκροτήματα όπως οι Vader, Decapitated, Dies Irae, Yattering ή Trauma. Αλλά προσπαθήσαμε να το συνδέσουμε με την ατελείωτη αγάπη μας για τον Quorthon Seth και τους Bathory. Το αποτέλεσμα είναι αυτό που ακούτε.
Έχω δει φωτογραφίες σας με μάσκες και μυστικιστικά σύμβολα. Είστε εξοικειωμένοι με τον μυστικισμό;
Όλα τα σύμβολα που έχουμε χρησιμοποιήσει στις μάσκες μας συνδέονται με τη Σκανδιναβική μυθολογία. Για παράδειγμα, οι ρούνοι στη μάσκα μου είναι σύμβολα του Θεού του πολέμου και της δικαιοσύνης, Tyr. Φοράμε μάσκες των Einherjars (ήρωες που αξίζουν να πάνε στη Valhalla) για να δείξουμε ότι η θυσία της ζωής στους Θεούς δεν είναι κάτι καλό για εσάς ως “σύγχρονο άνθρωπο”, αλλά είναι το καλύτερο που μπορείτε να κάνετε, γιατί δίνοντας τη ζωή σας για τον Tyr, την Freya και τον Freyr σας προστατεύουν από τη χειρότερη τραγωδία που είναι γνωστή στην ανθρωπότητα, να σας ξεχάσουν.
Πόσο δύσκολο είναι να ξεκινήσει μια νέα μπάντα χωρίς εταιρία; Ήταν επιλογή σας να κυκλοφορήσετε το album ανεξάρτητα ή καμία εταιρία δεν ενδιαφέρθηκε;
Μίλησα με μερικές εταιρίες που μου αρέσουν, είναι σημαντικό να συνεργάζεσαι με άτομα που εκτιμάς για το προσωπικό τους γούστο. Φαίνεται ότι δεν ενδιαφέρθηκαν ή εντυπωσιάστηκαν αρκετά. Με όσους ήρθαμε σε επαφή έλεγαν πως η παραγωγή του album είναι πολύ καλή όπως και η μουσική, αλλά κανένα από τα μέλη της μπάντας δεν είναι γνωστό στον κλάδο, όποτε δεν θα είναι καλές οι πωλήσεις. Φυσικά, υπήρχαν μερικές «εταιρίες» που προσπάθησαν να κλέψουν τη σκληρή δουλειά μας με άθλιες προσφορές και πίστευαν ότι θα υποκύψουμε ως νέοι στο χώρο, αλλά δεν θέλω καν να θυμηθώ ποιες ήταν. Έτσι, αποφασίσαμε να το κυκλοφορήσουμε μόνοι μας. Το φυσικό CD μας είναι «αντικείμενο συλλεκτών», για αυτό και διαθέτει booklet 16 σελίδων υψηλής ποιότητας. Ίσως κάποια εταιρία να θελήσει να κυκλοφορήσει το δεύτερο ή το τρίτο album μας.
Ποια μορφή μουσικής προτιμάτε; CD, βινύλιο, mp3 ή κασέτα και γιατί;
Προσωπικά προτιμώ να αγοράζω τη μουσική μου στο iTunes, γιατί ταξιδεύω πολύ από τη Νότια στη Βόρεια Πολωνία. Όμως, μου αρέσει να συλλέγω CD. Για παράδειγμα, μου αρέσει το πως κυκλοφορούν οι Behemoth τα album τους, τα digibooks τους είναι πολύ όμορφα, γι’ αυτό και τα αγοράζω. Όμως, πρέπει να μαζέψω λεφτά για τους πρώτους δίσκους των Bathory. Είναι ένα πολύ σημαντικό συγκρότημα για μένα.
Γνωρίζετε την ελληνική σκηνή, μπάντες ή μουσικούς;
Φυσικά! Μου αρέσουν πολύ οι Dead Congregation! Είναι το συγκρότημα για το οποίο η Ελλάδα πρέπει να είναι περήφανη. Επίσης, τώρα ανακαλύπτω πόσο καλοί είναι οι Septicflesh και οι Rotting Christ. Πάντα στοχεύω σε πολωνικά ή σκανδιναβικά συγκροτήματα, αλλά υπάρχει κάτι το «μνημειώδες» στο ελληνικό metal γενικά. Όταν ακούτε Dead Congregation, Rotting Christ ή Septicflesh είναι εντελώς διαφορετικοί, αλλά μπορείτε να νιώσετε και μια ομοιότητα, κάθε riff που ακούτε είναι σαν ένα τεράστιο άγαλμα που θα διαρκέσει για πάντα. Νομίζω ότι είναι μια καλή εικόνα του τι θέλω να πω και υποθέτω ότι και άλλες λιγότερο γνωστές μπάντες από την Ελλάδα έχουν το ίδιο στυλ. Είναι κάτι μοναδικό, αντιμετωπίστε το ως δώρο και σεβαστείτε αυτά τα συγκροτήματα!
Σας επηρέασε ο Covid-19 με κάποιο τρόπο; Ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια;
Χρειάστηκε να αναβάλουμε την κυκλοφορία του album μας. Η προώθησή δεν ήταν τόσο καλή, όσο θα μπορούσε να είναι χωρίς την πανδημία και δεν μπορούμε να το προωθήσουμε με ζωντανές εμφανίσεις. Δεν ξέρω πότε θα τελειώσει όλο αυτό, γι’ αυτό άρχισα να συνθέτω νέα πράγματα για τον δεύτερο δίσκο. Προς το παρόν εστιάζουμε τα σχέδιά μας στην προώθηση του “Ov Rituals, Ov Ancestors, Ov Destiny” όσο μπορούμε, ίσως θα κάνουμε κάποια μουσικά video, ίσως κάποια playthroughs ή κάτι τέτοιο. Έχουμε πολύ χρόνο να το σκεφτούμε.
Σε ευχαριστώ για άλλη μια φορά για το χρόνο σου. Τα τελευταία λόγια ανήκουν σε εσένα.
Σε ευχαριστώ πολύ για τη συνέντευξη! Αν μπορώ να πω κάτι σε όσους διαβάσουν τη συζήτηση μας είναι, να μην ξεχνάτε ποτέ να είστε αυτός που πάντα θέλατε να είστε. Είναι τόσο σημαντικό αυτές τις μέρες, συχνά βλέπω ανθρώπους να χάνουν το μυαλό τους με το τι συμβαίνει στη ζωή τους. Ναι, είναι αρκετά καλά για να είναι τα τελευταία μου λόγια.
Νίκος Λίλλης
Μετάφραση: Σοφία Βαλεντίνη Καλαιτζίδη
Bandcamp
Facebook
Instagram
Spotify
YouTube
Band Members
Bartek Bardon – Κιθάρες
Mateusz Bednarz – Φωνητικά
Adrian Stempak – Τύμπανα
Marek Dulowski – Μπάσο
Discography
Ov Rituals, ov Ancestors, ov Destiny, 2020
